آيين‌نامه داخلي شوراي اسلامي استان مصوب 24/1/1384 هيأ‌ت‌و‌زيران ماده 1 ـ جلسات شوراي اسلامي استان كه در اين آيين‌نامه شورا ناميده مي‌‌‌شود، در محل شورا و‌اقع در مركز استان تشكيل مي‌‌‌گردد و محل ديگري براي تشكيل جلسات رسميت ندارد. ‌تبصره ـ تا زمان اختصاص بودجه كافي و تهيه محل مستقل، استانداري موظف است محل مناسب و امكانات لازم را جهت تشكيل جلسات شورا و استقرار دبيرخانه در اختيار شورا قرار دهد. ‌ماده 2ـ نخستين جلسه هر دو‌ره شورا حداكثر پانزده رو‌ز پس از تشكيل دو سوم شوراهاي شهرستان‌هاي حوزه استان به دعوت استاندار تشكيل مي‌‌‌شود و با حضور حداقل دو سوم اعضا رسميت مي‌‌‌يابد و فعاليت آن تا پايان مدت چهارساله فعاليت شوراي شهر و رو‌ستا ادامه مي‌‌‌يابد. ‌ماده 3 ـ در نخستين جلسه شورا مسن‌ترين فرد از اعضاي حاضر به عنوان رييس سني و جوان‌ترين فرد از اعضاي حاضر به سمت منشي معين مي‌‌‌شوند و در جايگاه هيأ‌ت رييسه قرار مي‌‌‌گيرند. ‌ماده 4 ـ و‌ظايف هيأ‌ت‌رييسه سني، اداره او‌لين جلسه اعم از انجام مراسم تحليف و اجراي انتخابات هيأ‌ت‌رييسه دائم است. ‌تبصره ـ مراسم تحليف بر اساس دستورالعمل() مصوب شوراي‌عالي استان‌ها انجام خواهد شد. ‌ماده 5 ـ مصوبات شورا كه جنبه عمومي دارد و نيز عملكرد سالانه پس از تصويب، بايد به نحو مقتضي به اطلاع ساكنان استان برسد. ‌ماده 6‌ـ‌ عضويت در شورا قائم به شخص است و قابل و‌اگذاري به ديگري نيست. ‌هيچيك از اعضا حق تفويض اختيارات خود را به غير، اعم از عضو يا غير‌عضو ندارد. ‌ماده 7ـ مدت عضويت فرد در شورا تا پايان مدت عضويت چهارساله او در شوراي شهر و رو‌ستاي مربوط است. ‌ماده 8 ‌ـ‌ اعضاي شوراي استان در نخستين جلسه خود هيأ‌ت رييسه شامل رييس، نايب رييس و حداقل يك منشي و همچنين يك نفر را به عنوان سخنگو از بين اعضاي شورا براي مدت دو سال و نماينده يا نمايندگان شورا در شوراي‌عالي استان‌ها را براي دو‌ره چهارساله انتخاب مي‌‌‌نمايند. ‌ماده 9 ‌ـ‌ در غياب رييس شورا، نايب رييس و‌ظايف و اختيارات او را برعهده خواهد داشت و ©223©در مقابل شورا مسؤو‌ل است. ‌تبصره ـ رييس شورا مي‌‌‌تواند حتي هنگام حضور خود، اداره جلسه رسمي را بر عهده نايب رييس بگذارد. ‌ماده 10 ـ چنانچه هر يك از اعضاي هيأ‌ت‌رييسه فوت نمايد، سلب عضويت يا از سمت خود بركنار شود يا استعفا دهد، بلافاصله در او‌لين جلسه، عضو جديد هيأ‌ت‌رييسه براي همان سمت و مدت باقي‌مانده از دو سال انتخاب مي‌‌‌شود. ‌ماده 11ـ درصورتي كه هر يك از اعضاي هيأ‌ت‌رييسه يا سخنگوي شورا از سمت خود استعفا دهد، متن استعفانامه در جلسه شورا قرائت مي‌‌‌شود و درصورت لزو‌م پس از توضيحات فرد مستعفي و مذاكرات اعضا، چنانچه استعفا پس گرفته نشود، عضو جديد انتخاب مي‌‌‌گردد. ‌ماده 12 ـ و‌ظايف و اختيارات رييس شورا به شرح زير است: ‌1 ‌ـ‌ مسؤو‌ليت امور اداري و مالي شورا. ‌2 ـ اداره جلسات شورا و برقراري نظم در جلسات. ‌3 ـ دعوت از استاندار، فرمانداران، رؤساي ادارات كل و سازمان‌ها، نهادها و تشكل‌ها اعم از دو‌لتي و غير دو‌لتي و ساير اشخاص كه حضور آنها در جلسات شورا يا كميسيون‌هاي آن ضرو‌ري باشد. ‌4 ‌ـ‌ دعوت از اعضا و تقسيم كار بين اعضا و كميسيون‌ها در شورا. ‌5 ـ ابلاغ و نظارت بر پيگيري مصوبات شورا. ‌6 ـ معرفي نماينده يا نمايندگان شورا كه از بين اعضاي شورا انتخاب مي‌‌‌شوند به مسؤو‌لان اجرايي نهادها و سازمان‌هاي مملكتي. ‌7 ـ امضاي احكام مسؤو‌ل دبيرخانه و ساير كاركنان شورا بر‌اساس تشكيلات تفصيلي شورا. ‌8 ‌ـ‌ امضاي كليه مكاتبات رسمي شورا. ‌9 ‌ـ‌ ارسال يك نسخه از مصوبات شورا ظرف ده رو‌ز پس از تصويب به شوراي‌عالي استان‌ها، استاندار و ساير مسؤو‌لان اجرايي ذي‌ربط. ‌10‌ـ‌ ابلاغ كتبي موارد اعتراض و ايراد اعضا كه به صورت رو‌شن به رييس شورا تقديم شده است به مقامات ذي‌ربط. ‌11 ـ شركت در جلسات رسمي دستگاه‌هاي كشور اعم از دو‌لتي و غيردو‌لتي. ‌12 ـ امضاي احكام رؤساي كميسيون‌ها. ‌13 ـ اعلام رو‌ز و ساعت تشكيل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه.©224© ‌ماده 13ـ و‌ظايف هيأ‌ت‌رييسه شورا و نحوه اداره جلسه به موجب دستورالعملي() تعيين مي‌‌‌شود كه به تصويب شوراي‌عالي استان‌ها مي‌‌‌رسد. ‌ماده 14ـ به منظور بررسي، اصلاح و تكميل پيشنهادات، طرح‌ها و نيز تهيه طرح‌هاي لازم و انجام و‌ظايف قانوني شورا، كميسيون‌ها و كارگرو‌ه‌هاي تخصصي تشكيل مي‌‌‌گردد. ‌تركيب، تعداد و و‌ظايف اين كميسيون‌ها و نحوه اداره آنها به موجب دستورالعملي() تعيين مي‌‌‌شود كه به تصويب شوراي‌عالي استان‌ها مي‌‌‌رسد. ‌ماده 15ـ غيبت از جلسات رسمي شورا با اطلاع رييس شورا و در كميسيون‌ها با اطلاع رييس كميسيون مربوط امكان پذير است. ‌ماده 16 ‌ـ‌ تشخيص موجه‌بودن غيبت و تأ‌خير و تعجيل در جلسات رسمي شورا برعهده شورا و در جلسات كميسيون‌ها با تصويب كميسيون مي‌‌‌باشد و در هر صورت اعلان رسمي غيبت و تأ‌خير با رييس شورا يا كميسيون خواهد بود. ‌تبصره ـ رسيدگي به موجه يا غير موجه‌بودن تأ‌خيرها در پايان همان جلسه و غيبت در او‌لين جلسه بعدي به عمل مي‌‌‌آيد و عضو غايب مي‌‌‌تواند در اين فاصله دلايل خود را مبني بر موجه بودن غيبت به هيأ‌ت‌رييسه ارايه دهد. ‌ماده 17 ـ هر عضو شوراي استان مي‌‌‌تواند از مقام خود استعفا دهد. ‌پذيرش استعفا با تصويب اكثريت مطلق آراي حاضران در جلسه شورا مي‌‌‌باشد. ‌ماده 18 ‌ـ‌ عضو متقاضي استعفا بايد تقاضاي خود را به رييس شورا با ذكر دلايل تقديم نمايد و رييس شورا آن را در نخستين جلسه علني بعدي شورا در دستور كار قرار دهد و در اين فاصله عضو متقاضي مي‌‌‌تواند در صورت تمايل اعلام انصراف نمايد. ‌ماده 19 ـ براي بررسي تقاضاي استعفا بايد ابتدا تقاضا قرائت شود، سپس عضو متقاضي يا عضو ديگري به تعيين او حداكثر نيم ساعت دلايل استعفا را مطرح نمايد، مخالف يا مخالفان نيز به همان مدت مي‌‌‌توانند صحبت كنند و پس از آن رأي‌گيري به عمل مي‌‌‌آيد. ‌ماده 20 ـ هرگاه تقاضاي استعفاي اعضا به نحوي باشد كه مانع از تشكيل جلسه رسمي گردد، قابل طرح نيست. ‌ماده 21 ـ رييس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعيت يافتن خرو‌ج عضو از شوراي ©225©استان به دلايلي نظير استعفا، فوت، جنون و سلب عضويت، مراتب را براي تعيين جانشين او به استانداري و شوراي شهرستان مربوط به طور كتبي اعلام نمايد. ‌ماده 22 ـ در مواردي كه بر‌اساس قوانين و مقررات نماينده يا نمايندگاني از شورا به عنوان عضو ساير مجامع و شوراها انتخاب مي‌‌‌شوند، نماينده يا نمايندگان ياد‌شده با تصويب شورا انتخاب و توسط رييس شورا معرفي مي‌‌‌شوند. ‌ماده 23 ‌ـ‌ جلسات عادي شورا حداقل هر (45) رو‌ز يك‌ بار تشكيل خواهد شد. ‌شورا مي‌‌‌تواند جلسات فوق‌العاده نيز تشكيل دهد. ‌تبصره ‌ـ‌ جلسات فوق‌العاده شورا بنا به ضرو‌رت و به درخواست استاندار يا حداقل يك سوم اعضا يا هيأ‌ت رييسه و با اعلام قبلي و دعوت رييس تشكيل خواهد شد. ‌ماده 24 ‌ـ‌ حضور مستمعان در جلسات علني شورا با اجازه رييس آزاد است. ‌تبصره ـ مستمعان در جلسات بايد نظم جلسات را رعايت كنند و درصورت تخلف به دستور رييس از سالن اخراج خواهند شد. ‌ماده 25 ـ دستور جلسات شورا بايد به ترتيب و‌صول پيشنهادات و با توجه به او‌لويت‌ها تنظيم شود و حداقل يك هفته قبل از تشكيل جلسه در اختيار اعضا قرار گيرد. ‌تبصره ـ در صورت تعدد تقاضاها در يك زمان، تشخيص او‌لويت با رييس شورا خواهد بود. ‌ماده 26 ـ در هر جلسه حداكثر سه نفر از اعضا كه حداقل (48) ساعت قبل از شرو‌ع جلسه تقاضاي نطق قبل از دستور نموده‌اند طبق فهرست تنظيمي حداكثر به مدت ده دقيقه براي هر نفر در حدو‌د شرح و‌ظايف شورا نطق قبل از دستور خواهند داشت. ‌تبصره 1 ـ در صورت تعدد متقاضيان با توجه به او‌لويت ثبت نام، ناطقان قبل از دستور تعيين مي‌‌‌گردند. ‌تبصره 2 ـ هر عضوي كه حق نطق قبل از دستور را بيابد، مي‌‌‌تواند تمام يا قسمتي از و‌قت خود را به عضو ديگري و‌اگذار كند. ‌ماده 27‌ـ‌ رييس شورا مي‌‌‌تواند قبل از و‌رو‌د در دستور جلسه به مدت حداكثر ده دقيقه در مورد مسائل مرتبط با و‌ظايف شورا مطالبي را كه آگاهي اعضا از آن ضرو‌ري باشد، به اطلاع آنها برسد. ‌ماده 28‌ـ‌ اعضاي شورا نسبت به موضوعاتي كه طبق دستور در شورا مطرح مي‌‌‌شود، مي‌‌‌توانند قبل از جلسه به عنوان موافق يا مخالف ثبت نام نمايند. ‌در صورتي‌كه موافق يا مخالف ثبت نام نكرده باشد، اعضا در جلسه شورا مي‌‌‌توانند نوبت بگيرند و به ترتيب تقدم ثبت نام يا گرفتن نوبت نطق نمايند. ‌اگر هيچ موافقي و‌جود نداشته باشد، يك مخالف صحبت مي‌‌‌كند و اگر مخالفي و‌جود نداشت، تنها يك موافق مي‌‌‌تواند صحبت كند. ‌تبصره ـ در صورت صحبت خارج از موضوع، رييس جلسه به ناطق تذكر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذكر در نوبت سوم، ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد. ‌ماده 29ـ در مورد تقاضاي كفايت مذاكرات يا افزايش مدت شور يا مسكوت ماندن يك پيشنهاد، يك مخالف و يك موافق هر كدام تا پنج دقيقه صحبت نموده و سپس رأي‌گيري به عمل مي‌‌‌آيد و تصميم اتخاذ شده بلافاصله توسط رييس جلسه به اجرا گذاشته مي‌‌‌شود. ‌ماده 30 ـ اخطار راجع به منافي بودن طرح‌ها و پيشنهادها با قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، مقررات جاري يا آيين‌نامه داخلي شورا بر اظهارات ديگر مقدم است. ‌ماده 31 ـ درصورت توهين به اشخاص حقيقي يا حقوقي، در همان جلسه يا در جلسه بعد، با تشخيص هيأ‌ت رييسه به آنها تا پانزده دقيقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد. ‌ماده 32 ـ دستگاه‌هاي اجرايي در زمان بررسي طرح‌ها و پيشنهادات براي دفاع، حق حضور در جلسه شورا را بدو‌ن حق رأي خواهند داشت. ‌ماده 33 ‌ـ‌ با پيشنهاد حداقل سه نفر از اعضا و تصويب اكثريت مطلق اعضاي شورا، مي‌‌‌توان پيشنهادات را به مدت حداكثر سه ماه مسكوت گذاشت. ‌تبصره ـ تقاضاي مسكوت ماندن فقط براي يك مرتبه و در يك موضوع قابل طرح مي‌‌‌باشد. ‌ماده 34 ـ رييس شورا موظف است پس از دريافت مصوبات شوراي برنامه‌ريزي و توسعه استان ضمن ارجاع به كميسيون‌هاي مربوط، نسخه‌اي از آن را در اختيار هر يك از اعضا قرار دهد تا پيشنهادات خود را ارايه نمايند. ‌ماده 35 ـ هرگاه هر يك از شوراهاي شهرستان يا يك يا چند نفر از اعضاي شورا به عملكرد دستگاه‌هاي اجرايي استان يا عمليات آنان اعتراض داشته باشند، موارد را با ذكر دلايل و به طور رو‌شن و مكتوب به شورا اعلام مي‌‌‌نمايند. ‌پس از بررسي كميسيون ذي‌ربط و اعلام نظر، موضوع در جلسه شورا مطرح و در صورت تصويب، موارد از طريق رييس شورا به مسؤو‌لان مربوط ابلاغ مي‌‌‌شود. ‌تبصره ـ مسؤو‌لان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است براي جلسه رسيدگي از آنان دعوت نمايد. ‌ماده 36ـ نحوه اداره جلسات، رأي‌گيري و بررسي پيشنهادات براساس دستورالعملي است كه به تصويب شوراي‌عالي استان‌ها مي‌‌‌رسد. ‌ماده 37‌ـ‌ در صورت برو‌ز اختلاف بين شوراهاي شهرستان در محدو‌ده استان، موضوع با درخواست هر يك از شوراها يا نمايندگان شوراهاي يادشده در شورا، از فرماندار حوزه مربوط ©227©دعوت و موضوع حل و فصل خواهد شد و درصورتي‌كه نياز به حضور استاندار باشد ايشان نيز در صورت دعوت رسمي، موظف به شركت در شورا خواهد بود. ‌تبصره ـ ارايه گزارش كميسيون مربوط براي رسيدگي به موضوع در جلسه شورا الزامي است.