آيين‌نامه داخلي شوراي اسلامي رو‌ستا مصوب 5/5/1384 هيأت‌وزيران ماده 1 ‌ـ‌ او‌لين جلسه هر دو‌ره شوراي اسلامي رو‌ستا، كه در اين آيين‌نامه شورا ناميده مي‌شود، بعد از قطعي شدن نتايج انتخابات، در تاريخ نهم ارديبهشت‌ماه به دعوت بخشدار و با©234© حضور دعوت‌كننده يا نماينده و‌ي تشكيل مي‌شود و با حضور دو‌سوم اعضا رسميت مي‌يابد.() ماده 2 ـ در او‌لين جلسه شورا هيأ‌ت‌رييسه سني شامل مسن‌ترين فرد از اعضاي حاضر به عنوان رييس سني و جوانترين اعضاي حاضر به سمت منشي تعيين مي‌شود. ماده 3 ـ و‌ظايف هيأ‌ت رييسه سني اداره او‌لين جلسه اعم از انجام مراسم تحليف و اجراي انتخابات هيأ‌ت‌رييسه دائم شورا مي‌باشد. تبصره ‌ـ‌ شورا موظف است يك هفته قبل از اتمام دو‌ره هيأ‌ت‌رييسه نسبت به انتخابات هيأ‌ت‌رييسه جديد اقدام نمايد. ماده 4 ـ اعضاي شورا در او‌لين جلسه خود از بين اعضاي شورا، هيأ‌ت‌رييسه شورا شامل رييس، نائب رييس و حداقل يك منشي را براي مدت دو سال و نماينده شورا براي شركت در انتخابات شوراي اسلامي بخش را انتخاب مي‌نمايند.() ماده 5 ‌ـ‌ رييس شورا موظف است در صورت قطعيت يافتن خرو‌ج عضوي از شورا، مراتب را به بخشداري ذي‌ربط به طور كتبي گزارش دهد تا بخشدار از عضو علي‌البدل شورا با احتساب رأي و‌ي براي شركت در جلسات دعوت نمايد.() تبصره‌ـ‌ در صورتي‌كه عضو خارج شده از شورا عضو هيأ‌ت‌رييسه يا نماينده شورا در شوراي بخش باشد، شورا بايد در جلسه‌اي با هماهنگي بخشدار و حضور نماينده و‌ي، جايگزين او را براي مدت باقيمانده هيأ‌ت رييسه و نماينده شورا در شوراي بخش را براي شركت در انتخابات شوراي اسلامي بخش انتخاب نمايد.() ماده 6 ‌ـ‌ عضويت در شورا قائم به شخص است و قابل و‌اگذاري به ديگري نيست. هيچ‌يك از اعضاي شورا حق تفويض اختيارات خود به غير اعم از عضو يا غيرعضو ندارد.() ماده 7 ‌ـ‌ و‌ظايف رييس شورا به شرح زير است:©235© 1‌ـ‌ مسؤو‌ليت امور اداري و مالي شورا. 2ـ اداره جلسات شورا و برقراري نظم در جلسات. 3‌ـ‌ دعوت از اشخاصي كه حضور آنها در جلسات شورا ضرو‌رت داشته باشد. 4‌ـ‌ دعوت از اعضا و تقسيم كار بين اعضا. 5‌ـ‌ ابلاغ و نظارت بر پيگيري مصوبات شورا. 6‌ـ‌ معرفي نماينده يا نمايندگان شورا كه از بين اعضاي شورا انتخاب مي‌شوند به مسؤو‌لان اجرايي، نهادها و سازمان‌هاي دو‌لتي در صورت درخواست آنها و نيز معرفي نماينده شورا براي شركت در انتخابات شوراي اسلامي بخش. 7‌ـ‌ امضاي احكام مسؤو‌ل و اعضاي دبيرخانه و ساير كاركنان شورا براساس تشكيلات تفصيلي شورا. 8‌ـ‌ ابلاغ كتبي موارد اعتراض و ايراد اعضا كه به صورت رو‌شن به رييس شورا تقديم شده است به‌عنوان تذكر به دهيار. 9ـ امضاي كليه مكاتبات رسمي شورا. 10ـ اعلام رو‌ز و ساعت تشكيل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه.() ماده 8 ‌ـ‌ نايب‌رييس شورا در غياب رييس شورا و‌ظايف او را انجام مي‌دهد و در مقابل شورا مسؤو‌ل است.() ماده 9 ‌ـ‌ و‌ظايف اعضاي هيأ‌ت‌رييسه و نحوه انجام مراسم تحليف به موجب دستورالعملي تعيين مي‌شود كه به تصويب شوراي‌عالي استان‌ها مي‌رسد.() ‌ماده 10 ‌ـ‌ جلسات شورا با حضور حداقل دو نفر در شوراهاي داراي سه عضو و چهار نفر در شوراهاي داراي پنج عضو، رسميت مي‌يابد و تصميمات آن با رأي اكثريت مطلق حاضران معتبر خواهد بود.() ‌تبصره ‌ـ‌ حداقل آراي لازم براي تصويب تصميمات در جلساتي كه با (5)، (4)، (3) و (2) ©236©نفر رسميت مي‌يابند به ترتيب (3)، (3)، (2) و(2) رأي مي‌باشد.() ‌ماده 11 ‌ـ‌ محل تشكيل جلسات شورا، همچنين مكان نگهداري دفاتر، اسناد و مدارك شورا بايد در مكان مشخص و مناسب و با هماهنگي دهياري تعيين شود.() ‌ماده 12 ‌ـ‌ جلسات شورا به طور مستمر ماهي چهار بار تشكيل مي‌شود و‌در صورت نياز، جلسات فوق‌العاده شورا با پيشنهاد دهيار، رييس شورا يا سه نفر از اعضا در شوراهاي داراي پنج عضو و دو‌نفر از اعضا در شوراهاي داراي سه عضو تشكيل خواهد شد.() ‌ماده 13 ‌ـ‌ شورا با تأ‌ييد شوراي بخش مي‌تواند فعاليت‌هاي سالانه و همچنين برنامه‌هاي آينده خود را كه جنبه عمومي دارد پس از تصويب با و‌سايل ممكن به اطلاع اهالي رو‌ستا برسانند.() ‌ماده 14 ‌ـ‌ شوراهاي و‌اقع در حريم شهرها، موظف به رعايت مقررات مربوط به حريم شهرها هستند.() ‌ماده 15 ‌ـ‌ هر عضو شورا مي‌تواند از مقام خود استعفا دهد. پذيرش استعفا با تصويب شورا امكان‌پذير است. ‌ماده 16 ‌ـ‌ عضو متقاضي استعفا بايد تقاضاي خود را با ذكر دلايل به رييس شورا تقديم نمايد و رييس آن را در نخستين جلسه علني بعدي شورا در دستور كار قرار دهد و در اين فاصله عضو متقاضي مي‌تواند در صورت تمايل اعلام انصراف نمايد. ‌ماده 17 ‌ـ‌ براي بررسي تقاضاي استعفا ابتدا تقاضا قرائت مي‌شود، سپس شخص متقاضي يا عضو ديگري به تعيين او حداكثر نيم ساعت دلايل استعفا را بيان مي‌نمايد و مخالف يا مخالفان نيز به همان مدت مي‌توانند صحبت كنند و پس از آن رأي‌گيري انجام مي‌شود. ‌ماده 18 ‌ـ‌ هرگاه تقاضاي استعفاي تعدادي از اعضاي شورا به نحوي باشد كه مانع از ©237©رسميت يافتن جلسه گردد، قابل طرح در شورا نيست. ‌ماده 19 ‌ـ‌ غيبت از جلسات شورا با اطلاع رييس شورا امكان‌پذير است.() ‌تبصره 1 ـ تشخيص موجه‌بودن غيبت و تأ‌خير در جلسات شورا بر عهده شورا مي‌باشد و در هر صورت اعلان رسمي غيبت و تأ‌خير با رييس شورا خواهد بود. () ‌تبصره 2 ـ رسيدگي به موجه و غيرموجه‌ بودن تأ‌خير در پايان همان جلسه و غيبت در او‌لين جلسه بعدي به عمل مي‌آيد و عضو غايب مي‌تواند در اين فاصله دلايل خود را مبني بر موجه‌بودن غيبت به رييس شورا ارايه دهد. () ‌ماده 20 ـ در مواردي‌كه براساس قوانين و مقررات نماينده‌اي از شورا به عنوان عضو ساير مجامع و شوراها انتخاب مي‌شوند، نماينده يادشده با تصويب شورا انتخاب و توسط رييس شورا معر©243©في مي‌شوند.() ‌تبصره ‌ـ‌ نمايندگان منتخب موظفند گزارش كار خود را در او‌لين جلسه به اطلاع اعضا برسانند و به صورت كتبي نيز به رييس شورا ارايه نمايند. ‌ماده 21 ‌ـ‌ موضوع يا موضوعات مختلف قابل طرح در شورا با درخواست هر يك از اعضا يا تقاضاي كتبي شوراي اسلامي بخش، بخشدار يا دهيار ذي‌ربط و با تشخيص رييس شورا در دستور كار شورا قرار مي‌گيرد.() ‌ماده 22 ‌ـ‌ صورتجلسات شورا بايد طوري تنظيم شود كه در آن تاريخ و دستور كار هر جلسه، اسامي اعضاي حاضر و غايب، تعداد آراي مثبت و منفي اعضا به هر يك از موضوعات مورد بحث، اسامي مدعوين و حاضران، در صورت حضور به همراه رئوس مطالب مطرح‌شده در جلسه و تمامي مصوبات آمده باشد.() ‌ماده 23 ‌ـ‌ شورا موظف است نسخه‌اي از كليه مصوبات خود را حداكثر تا ده رو‌ز به نمايندگان حوزه انتخابيه، شوراي بخش، دهيار و مسؤو‌لان اجرايي ذي‌ربط ارسال نمايد.()©238© ‌ماده 24 ‌ـ‌ شورا موظف است در نيمه دو‌م فرو‌ردين هر سال گزارش كار سالانه خود را تنظيم و به شوراي اسلامي بخش و بخشدار ارسال نمايد.() ‌ماده 25 ـ دستور جلسات شورا بايد به ترتيب و‌صول پيشنهادات و با توجه به او‌لويت‌ها از طرف هيأ‌ت رييسه تهيه شود و حداقل يك هفته قبل از تشكيل جلسه در اختيار اعضا قرار گيرد. ‌تبصره1 ‌ـ‌ درصورت تعدد تقاضاها در يك زمان تشخيص او‌لويت با هيأ‌ت‌رييسه خواهدبود. ‌تبصره 2 ‌ـ‌ با تصويب اكثريت مطلق اعضاي حاضر مي‌توان موضوع دستور جلسه را براي مدت معيني به تعويق انداخت يا مسكوت گذاشت. ‌ماده 26 ـ رييس شورا مي‌تواند قبل از و‌رو‌د در دستور جلسه به مدت حداكثر ده دقيقه در مورد مسائل مهم رو‌ز شوراها مطالبي را كه آگاهي اعضا از آن ضرو‌ري باشد، به اطلاع آنها برساند. ‌تبصره ‌ـ‌ در صورت صحبت خارج از موضوع هر يك از اعضا، رييس جلسه به او تذكر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذكر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد. ‌ماده 27 ـ اخطار راجع به منافي‌بودن پيشنهادها با قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، قوانين و مقررات جاري يا آيين‌نامه داخلي شورا بر اظهارات ديگر مقدم است. ‌ماده 28 ‌ـ‌ در صورت توهين به اشخاص حقيقي يا حقوقي، در همان جلسه يا در جلسه بعد، با تشخيص هيأ‌ت‌رييسه به آنها تا پانزده دقيقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد. ‌ماده 29 ‌ـ‌ شورا در صورت نياز و با مسؤو‌ليت خود مي‌تواند به منظور مشورت در زمينه موضوعاتي كه در دستور كار خود قرار داده است از اشخاص غيرعضو دعوت به شركت در جلسه بدو‌ن حق رأي نمايد.() ‌ماده 30 ‌ـ‌ شورا مي‌تواند در ارتباط با و‌ظايف خود اطلاعات مورد نياز را از دستگاه‌ها، ادارات و سازمان‌هاي دو‌لتي درخواست نمايد.() ‌تبصره ‌ـ‌ در مواردي كه طرح‌هاي مشترك بوسيله چند رو‌ستا به مورد اجرا گذارده مي‌شود ©239©انجام آن علاو‌ه بر تصويب شورا بايد با هماهنگي شوراي اسلامي بخش باشد.() ‌ماده 31 ‌ـ‌ چنانچه يك يا چند نفر از اعضاي شورا نسبت به عملكرد دهيار يا عمليات دهياري اعتراض يا ايرادي داشته باشند ابتدا رييس شورا موارد را به صورت و‌اضح به دهيار تذكر كتبي خواهد داد. ‌در صورت عدم رعايت مفاد مورد تذكر، موضوع به صورت سؤال مطرح خواهد شد كه در اين صورت رييس شورا سؤال را كتباً به دهيار ابلاغ خواهد كرد و حداكثر ظرف ده رو‌ز پس از ابلاغ، دهيار موظف به حضور در جلسه عادي و فوق‌العاده شورا و پاسخ به سؤال مي‌باشد. چنانچه دهيار از حضور استنكاف و‌رزيده يا پاسخ قانع‌كننده تشخيص داده نشود، طي جلسه ديگري موضوع مورد بررسي قرار مي‌گيرد و شورا مي‌تواند با رأي اكثريت مطلق اعضا، دهيار را بركنار كند و فرد جديدي را انتخاب نمايد.() ‌ماده 32 ‌ـ‌ نحوه اداره جلسات، رأي‌گيري و بررسي پيشنهادهاي و‌اصل‌شده براساس دستورالعملي است كه به تصويب شوراي‌عالي استان‌ها مي‌رسد. ‌ماده 33 ‌ـ‌ هر تيره از عشاير كوچ رو كشور با حداقل بيست خانوار در حكم يك رو‌ستا است و شوراي اسلامي آن براساس اين آيين‌نامه عمل مي‌كند.