تاریخ دادنامه : 1400/9/23     شماره دادنامه: 2542    شماره پرونده : 0001090

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای رامین کربلائی امینی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 1012/س/د ـ 1399/7/7 سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه شماره 1012/س/د ـ 1399/7/7 سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" با توجه به دلایل ذیل تقاضای ابطال مصوبه شماره 1012/س/د ـ 1399/7/7 سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور را دارم. اولاً: با استناد به نامه شماره 3002/1641/9073ـ 1399/7/23 معاون دادستانی مبنی بر لزوم تشکیل کمیسیون مربوطه در قانون ادامه  استفاده ایثارگران در خانه‌های سازمانی، قانون ادامه استفاده ایثارگران در خانه‌های سازمانی سکونت طبق قانون می‌باشد. ثانیاً: با استناد به بند 9 مصوب جلسه مورخ 1399/6/19 ستاد ملی مبارزه با شیوع بیماری کرونا و تأکید مقام معظم رهبری بر لازم‌الاجرا بودن کلیه مصوبات آن ستاد که بر اساس آن نرخ اجاره بها تا میزان 20% سال ماقبل برای استان البرز اعلام شده است. ثالثاً: با استناد به ماده 96 قانون اجرای احکام مـدنی و تبصره یک ذیـل آن که در صـورت محکومیت کارمند دسـتگاه فقط می‌توانـد تا یک چهارم از حقوق کارکنان را کسر نماید نـه کلیه حقـوق و مـزایای آنان را کسر نماید. رابعاً: طبق نامه شماره 24/4683 کانون کارشناسان رسمی دادگستری استان البرز هیأت سه نفره، کرایه واحد مسکونی اینجانب مبلغ 5/355/000 ریال تعیین شده است نه مبلغ پنج برابر آن. خامساً: با استناد به ماده 4 آیین‌نامه شماره 1363/11/1076358 وزارت مسکن و شهرسازی، هیأت وزیران در جلسه مورخ 1363/10/19 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 1/9646ـ 1363/10/1 وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد ماده 2 قانون نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی مصوب 1346 ضمن الغای تصویب‌نامه شماره 13516 ـ 1362/2/18 هیأت وزیران و آیین‌نامه اصلاحی آن به شماره 60648 ـ 1362/8/12 آیین‌نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی را به شرح زیر تصویب نمودند: ماده 4ـ مبلغی که استفاده‌کننده از خانه سازمانی در ازای حق استفاده ماهانه با رعایت اصل محرومیت شهرها باید بپردازد به شرح جدول زیر تعیین می‌گردد مشروط بر اینکه از 25% حقوق و مزایای کارمند بیشتر نباشد. "

 متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" اداره کل منابع انسانی و پشتیبانی «صورتجلسه»

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر ریاست، حقوقی، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان فنی و حرفه‌ای کشور به موجب لایحه شماره 15222ـ 1400/6/15 توضیح داده است که:

" با مداقه در مفاد دادخواست ابرازی ملاحظه می‌فرمایند که استنادات شاکی جهت ابطال بند 2 این مصوبه، آیین‌نامه خانه‌های سازمانی و قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه‌های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده‌اند، می‌باشد و تحقق این امر در حالیست که خانه تحت تصرف ایشان در حکم خانه سازمانی نبوده تا آثار خانه‌های سازمانی بر آن مترتب باشد. با عنایت به اینکه میزان سکونت برای متصرفین نهایتاً 5 سال تعریف و تعیین شده است، لذا این سازمان بر اساس بند 2 مصوبه فوق مقرر نمود، در سال 1399 برای اشخاصی که بیش از 5 سال از واحد مسکونی استفاده می‌نمایند بر اساس تعرفه منطقه‌ای از قرار هر مترمربع 270/000 ریال از مهر ماه بابت اجاره بها اخذ گردد که نحوه محاسبه بدین گونه بوده است، 84/51 مساحت واحد مسکونی در اختیار ایشان ضربدر 270/000 (قیمت منطقه‌ای) مساوی است با مبلغ 22/817/700 ریال، نکته حائز اهمیت این است که با رویت وضعیت اجاره مسکن در کرج برابر جدول موصوف حداقل قیمت داخل شهرستان کرج کمتر از مبلغ 500/000 ریال به ازای هر مترمربع نمی‌باشد. با توجه به موقعیت واحد مسکونی در شمال کرج ملاحظه می‌گردد که اجاره بهای مصوبه دریافتی از نامبرده از حداقل قیمت در شهرستان کرج نیز کمتر می‌باشد.

 حال فارغ از مراتب فوق در راستای رد خواسته ایشان معروض می‌دارد: اولاً ـ به‌موجب ماده واحده قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده‌اند (مصوب سال 1368) به صراحت در آن قید گردیده (...همچنین افرادی که جانباز انقلاب اسلامی و یا جنگ تحمیلی بوده و از خانه‌های مذکور استفاده می‌کرده‌اند و شاغل بوده و... تا زمانی که کمیسیون مقرر در آیین‌نامه اجرایی این قانون مناسب تشخیص دهد، خانواده آنها مجاز به ادامه سکونت در خانه‌های سازمانی می‌باشند. ثانیاً ـ متعاقب آن آیین‌نامه اجرایی ماده واحده قانون ادامه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه‌های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده‌اند، (مصوب سـال 71) در مـاده واحده قانون موصوف نیز تصریحاً قید گردیده «ادامـه استفاده خانواده افرادی که ساکن خانه‌های سازمانی بوده و شهید، جانباز، اسیر و مفقودالاثر شده» که از عنوان تصریحی قانون فوق کاملاً مبرهن است که قانون صدرالاشعار مشمول و ناظر به افراد و خانواده افرادی می‌باشد که قبل از شهید شدن، جانباز شدن، اسیر و مفقودالاثر شدن ساکن در خانه‌های سازمانی دستگاه مربوطه بوده‌اند و سپس به درجه رفیع شهادت و یا مقام والای جانبازی، اسیر و مفقودالاثر رسیده باشند. بر این اساس لازم به ذکر است کلیه افراد خانواده شهید، آزاده و ایثارگر از جمله آقای رامین کربلایی امینی ساکن در واحدهای مرکز تربیت مربی کرج متعلق به این سازمان بعد از کسب مقام جانبازی یا ایثارگری، کارمند این سازمان شده و سپس به واسطه کارمند بودن در سازمان، ساکن در واحدهای مسکونی این سازمان گردیده‌اند که اولین قرارداد ایشان در سال 1379 مؤید این مطلب است. مجدداً تأکید می‌نماید بر فرض تلقی نمودن واحد تحت تصرف ایشان، در حکم خانه سازمانی، بر اساس بند (ب) ماده 4 قانون فوق‌الذکر مصوب سال 1371 مهلت استفاده جانبازان از خانه سازمانی 5 سال لحاظ گردیده که مدت استفاده ایشان تا این تاریخ بیش از 20 سال می‌باشد. (چهار برابر مدت قانونی و برخلاف قانون از واحد مسکونی این سازمان استفاده نموده است) و صرفاً جانبازان 70 درصد و به بالا و نیز خانواده معظم شهدا و آزادگان تا زمان خانه دار شدن می‌توانند از خانه سازمانی استفاده نمایند که ایشان حتی جز این گروه نمی‌باشند. چرا که با توجه به استعلام به عمل آمده از اداره ثبت اسناد و املاک تهران (حوزه ثبت ملک شهر آراء تهران) نامبرده دارای منزل مسکونی به مساحت 147 مترمربع بوده که تأییدی بر مراتب صدرالاشعار می‌باشد و این در حالی است که سکونت در واحد مسکونی با داشتن منزل شخصی برخلاف قانون بوده و فاقد توجیه منطقی و قانونی و شرعی می‌باشد. تشکیل کمیسیون مورد درخواست ایشان مطابق ماده1 آیین‌نامه فوق‌الذکر مشمول افرادی که در زمان جانباز شدن ساکن خانه سازمانی بوده‌اند، می‌باشد و نیز این موضوع مطابق تبصره 1 آیین‌نامه مصوب 1363/10/19 که اعلام داشته تقسیم و تعیین سهمیه خانه سازمانی که از محل اعتبارات خاص وزارتخانه‌‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته احداث می‌شود با وزیر مربوطه یا نماینده تام‌الاختیار وی می‌‌باشد و نامبرده از بدو امر مشمول قانون و آیین‌نامه موصوف نبوده است. "

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1400/9/23 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء بـه شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

براساس ماده 2 ‌قانون نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی مصوب 1346/3/16: «شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی و مبلغی که استفاده‌کننده باید بپردازد و همچنین ترتیب تخلیه آن به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد‌ بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف وزارت دارایی و وزارت آبادانی و مسکن تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید» و به موجب ماده 3 آیین‌نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی مصوب جلسه مورخ 1363/10/19 هیأت وزیران: «حداکثر مدت استفاده از خانه‌‌های سازمانی پنج سال است و پس از پایان مدت مذکور ظرف 3 ماه از تاریخ ابلاغ سازمان متبوع، استفاده‌کننده ملزم به‌ تخلیه می‌باشد، مگر اینکه متقاضی واجد شرایط وجود نداشته باشد که در این صورت نیز در هر زمان که متقاضی واجد شرایط مراجعه نماید، استفاده‌‌کننده از خانه‌ سازمانی ظرف مهلت مذکور ملزم به تخلیه می‌باشد و همچنین در موارد خاصی که به تشخیص رئیس سازمان استفاده‌کننده در محل و تأیید ‌استاندار تمدید مهلت استفاده از خانه سازمانی ضروری باشد، مهلت مذکور فقط برای یک بار به مدت 3 سال قابل تمدید ‌است.» بنا به مراتب فوق، مصوبه شماره 1012/س/د ـ 1399/7/7 سازمان آموزش فنی و حرفه­ای کشور که متضمن تجویز سکونت پس از 5 سال در خانه‌های سازمانی است، خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود .

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری