تاریخ دادنامه : 1400/12/3     شماره دادنامه: 3171     شماره پرونده : 0002324

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای حسین صفرپور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال شرط سنی حداکثر 28 سال شرایط و ضوابط پذیرش دانشجو در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری قوه قضاییه در دفترچه انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته سال 1400

گردش‌کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال شرط سنی حداکثر 28 سال شرایط و ضوابط پذیرش دانشجو در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری قوه قضاییه در دفترچه انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته سال 1400را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" به استحضار می‌رساند، بر اساس بند 10 ماده 13 آیین‌نامه مذکور شرط سنی برای استخدام قضات حداقل 22 و حداکثر 40 سال در نظر گرفته شده است دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری وابسته به قوه قضاییه با وجود اینکه در نحوه پذیرش و استخدام قضات می‌بایست از آیین‌نامه موصوف تبعیت نماید لیکن در شرایط و ضوابط مندرج در دفترچه انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد سال 1400 حداکثر سن پذیرش و استخدام به عنوان دانشجوی بورسیه و استخدام قاضی را 28 سال قرار داده است و مستند به بند 9 اصل 3 قانون اساسی و اصل 28 قانون اساسی که مقرر داشته: هر کس حق دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست برگزیند، بنابراین با توجه به مطالب فوق ابطال شرط مذکور به علت مغایرت با قانون اساسی و خارج از اختیار و حدود صلاحیت بودن دانشگاه مذکور مورد استدعاست. "

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری:

  .........

شرایط خاص: الف ـ شرایط پذیرش دانشجوی بورسیه: .... 10 ـ داشتن حداکثر 28 سال سن تا تاریخ 1400/6/31) مدت خدمت وظیفه داوطلبانی که دوره سربازی را گذرانده اند به حداکثر سن آنان افزوده خواهد شد.) "

علی‌رغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پاسخی از آن مرجع واصل نشده است.

  هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1400/12/3 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً: براساس ماده 35 قانون اصلاح پاره‌ای از قوانین دادگستری مصوب 1356/3/25: «دادگستری مکلّف است به منظور تأمین کادر مورد نیاز اعم از قضایی و اداری با همکاری وزارت علوم و آموزش عالی به تأسیس دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری اقدام نماید و داوطلبان خدمت در دادگستری را از بین فارغ‌التحصیلان دانشکده مذکور و سایر دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی طبق قوانین مربوط انتخاب کند.» ثانیاً: به‌موجب ماده 18 اساسنامه دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری وابسته به قوه قضائیه مصوب 1390/5/1 وزیر علوم، تحقیقات و فناوری: «پذیرش دانشجو برای دانشگاه با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و به شیوه‌ای که وزارت تعیین می‌کند، صورت می‌پذیرد» و براساس ماده 22 اساسنامه مزبور: «دانشگاه تابع همه قوانین و مقررات مربوط و ضوابط و آیین‌نامه‌های مصوب وزارت و سایر مراجع ذیصلاح خواهد بود.» ثالثا:ً براساس بند 10 ماده 13 آیین‌نامه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات مصوب مورخ 1392/2/26 رئیس قوه قضائیه، یکی از شرایط عمومی داوطلبان تصدی منصب قضاء، «داشتن حداقل 22 و حداکثر 36 سال تمام در روز ثبت نام» است و برمبنای تبصره این ماده، شرط سنی برای ایثارگران و خانواده آنان به مدت دو سال، برای دانش آموختگان کارشناسی ارشد یا سطح سه، به مدت دو سال و برای دانش آموختگان دکتری تخصصی یا سطح چهار، به مدت چهار سال قابل افزایش است، ولی در هر حال نباید از چهار سال بیشتر باشد. رابعاً: به موجب بند «الف» ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب سال 1386، «داشتن حداقل سن بیست سال تمام و حداکثر چهل سال برای استخدام رسمی و برای متخصصین با مدرک تحصیلی دکتری چهل و پنج سال»، از جمله شرایط عمومی استخدام در دستگاه‌های اجرایی است. بنا به مراتب فوق، هرچند براساس آرای شماره 1472 ـ 1400/6/9، 735 ـ 1400/3/22، 1180 ـ 1399/10/2 و 964 الی 966 مورخ 1399/7/29 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و شماره  1019 ـ 1400/8/19 هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری، دستگاههای اجرایی دارای اختیار تعیین حداقل و حداکثر سن در محدوده سنی تعیین شده توسط قانونگذار هستند، ولی با توجه به اینکه آزمون پذیرش دانشجو در دانشگاه علوم قضایی برای پذیرش دانشجویان بورسیه‌ای است که در صورت فراغت از تحصیل و گذراندن دوره کارآموزی وارد خدمت قضایی می‌شوند و با عنایت به اینکه براساس بند 10 ماده 13 آیین‌نامه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات و تبصره ذیل آن، امکان جذب متقاضیان امر قضا تا سن 40 سالگی وجود دارد و برمبنای مواد 18 و 22 اساسنامه دانشگاه علوم قضایی، پذیرش دانشجو تابع قوانین و مقررات مصوب وزارت علوم و سایر مراجع ذیصلاح است و تعیین سن حداکثر 28 سال که برمبنای مقرره مورد شکایت صورت گرفته مصوب رئیس قوه قضائیه یا وزارت علوم نیست و علاوه بر این در ماده واحده قانون اصلاح حداکثر سن داوطلبان استخدام مصوب 1371/2/2 مجلس ‌شورای اسلامی، مواردی به حداکثر سن استخدام اضافه شده است که در دفترچه آزمون مورد لحاظ قرار نگرفته، بنابراین تعیین سن حداکثر 28 سال در شرایط و ضوابط استخدام در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری قوه قضائیه در دفترچه انتخاب رشته آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته سال 1400 خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود .

 رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری